|
Pamiątki przeszłości
Okolice Olecka to miejsca noszące ślady osadnictwa średniowiecznego,
zachowanego w postaci kurhanów i grodzisk, oznaczonych na starych
mapach niemieckich jako „szańce szwedzkie”. Niektóre z nich,
zachowane do dnia dzisiejszego jako dobra kultury narodowej, zostały
wpisane do rejestru zabytków.
W pobliżu Olecka znajdują się niektóre z nich:
• grodzisko zwane „Szwedzkim Szańcem” (między miejscowościami Pieńki
i Dąbrowskie);
• grodzisko w Wężewie (w obrębie rezerwatu cisowego – leśnictwo
Cisowo);
• grodzisko w Dybowie (na przesmyku między jeziorami Długie i Stopka
w miejscu zwanym „Górą Zamkową”).
 W pobliskich wsiach znajduje się wiele zabytków klasy IV, z których
należy wymienić drewniane chałupy w Gąskach, Drozdowie, Mazurach i
Krupinie, będące przykładem mazurskiego budownictwa ludowego. Jednak
do najciekawszych i najcenniejszych zabytków architektury należą
kościoły w Szarejkach, Cichym, Świętajnie, Wieliczkach oraz plebania
w Gąskach. Kościół w Szarejkach zbudowany został w stylu gotyckim,
pochodzi z XVI w., przebudowany był prawdopodobnie w końcu XIX w.
Kościół w Cichym istnieje już od XVI wieku, został jednak
przebudowany w pierwszej połowie XVIII stulecia. Znajduje się w nim
tryptyk św. Agnieszki z XVI wieku. Tryptyk ten jest przykładem
wielodzielnego ołtarza rozpowszechnionego w okresie gotyku.
Zupełnie wyjątkowy jest modrzewiowy kościółek w Wieliczkach,
zbudowany w drugiej połowie XVII wieku w stylu barokowym. Znajduje
się tu zabytkowy ołtarz wiszący z 1654 roku, neobarokowy ołtarz
główny z 1876 roku.
Do innych zabytków zalicza się:
• w Białej Oleckiej: pałacyk szlachecki z XIX w., wybudowany przez
Friedricha von Tolsdorffa. Styl klasycystyczny, obecnie własność
prywatna;
• w Olecku: Zespół Kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego – ul.
Zamkowa; Starostwo – obecnie siedziba Zespołu Szkół Technicznych –
pl. Zamkowy; pływalnia („Skocznia”) i zespół stadionów z hipodromem;
wieża ciśnień; kamienna półrotunda wzniesiona ku czci żołnierzy
poległych w I wojnie światowej.
• w Kowalach Oleckich: cmentarz wojenny z I Wojny Światowej;
• młyny wodne w Olecku, Starostach, Sedrankach, Babkach Gąseckich
• liczne dworki i zespoły dworsko-parkowe;
• w Szczecinkach: kościół ewangelicki (obecnie rzymsko-katolicki);
• w Świętajnie: kościół rzymsko-katolicki z XVIII w.
[Szlakami Mazur Garbatych. Ziemia Olecka i okolice. Olecko 2004.
Wydawca: Urząd Miejski w Olecku
|
